Szkolenie osób wyznaczonych do udzielania I-szej pomocy przedmedycznej wynika z przepisów Kodeksu Pracy. Najpierw należny ich jednak wyznaczyć i dopiero przeszkolić. Pracowników wyznacza pracodawca ale ma obowiązek skonsultować ich kandydatury z przedstawicielami pracowników lub przedstawicielem pracowników, o których mowa własnie w kodeksie pracy Art. 237 11 a. [Konsultacje w zakresie BHP]
§ 1. Pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, w szczególności dotyczące tworzenia służby bhp lub powierzania wykonywania zadań tej służby innym osobom oraz wyznaczania pracowników do udzielania pierwszej pomocy, a także wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
Udzielanie I-szej pomocy. – zasady, organizacja,uprawnienia
Zdolność do udzielana pierwszej I-szej przedmedycznej to umiejętność, którą powinien posiadać każdy człowiek, jeśli jego stan zdrowia i sprawność fizyczna i umysłowa na to pozwala. Jednak nie każdy ma te cechy, umiejętności i stosowną wiedzę. W zakładach pracy i przy czynnościach roboczych bardzo często dochodzi do wypadków przy pracy. Dlatego Dyrektywa 89/391 – dyrektywa ramowa dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy nałożyła obowiązek wyznaczania odpowiednich pracowników i ich stosowne szkolenie tematyczne dla wszystkich członków Unii Europejskiej. W Polsce implementowano do obiegu prawnego te wskazania dyrektywy aktem prawnym Kodeksu Pracy Art. 209 1 dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. (Dz.U.08.223.1460) zmieniającej kodeks pracy z dniem 18 stycznia 2009 r.w roku. Wówczas zaistniała w zakładach pracy prawna konieczność wyznaczania pracowników do udzielania pierwszej pomocy i jest to obowiązek obligatoryjny, który spoczywa na każdym pracodawcy. Nie jest to łatwe zadanie, jednakże odpowiednie przeszkolenie pracownika podczas obowiązkowych szkoleń bhp oraz dodatkowego szkolenia teoretycznego i praktycznego z udzielania pierwszej pomocy daje szansę, że przeszkolony pracownik w sytuacji zagrożenia zdrowia czy życia życia będzie w stanie pomóc współpracownikowi wykorzystując swoje umiejętności. Przepis Kodeksu Pracy zobowiązuje pracodawcę do wyznaczania pracowników, którzy maja dbać o zabezpieczenie środków do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, które jednak zapewniać musi pracodawca. Osoby te muszą zostać skonsultowane z innymi pracownikami po to aby miano do nich zaufanie. Nie powinny to być osoby, które z różnych względów cieszą się uznaniem pracodawcy , ale pierwsze by ” uciekły” z miejsca zdarzenia / wypadku przy pracy albo zgłupiały czy zemdlały na widok krwi i płynów ustrojowych i im samym będzie trzeba udzielać pomocy.
Szkolenie z pierwszej pomocy w zakładzie – kto i kiedy powinien je odbyć
Każdy pracownik podejmujący pracę musi odbyć szkolenie wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas takiego szkolenia, pracownik informowany jest o zagrożeniach występujących na danym stanowisku pracy, a także dowiaduje się w jaki sposób należy postępować w razie wypadku, urazu czy nagłego ataku choroby. Nie jest konieczne, aby każdy pracownik szkolenie BHP z pierwszej pomocy, jednakże należy pamiętać, że wiedza przekazywana podczas np. szkolenia wstępnego jest zazwyczaj bardzo ogólna, przedstawia głównie podstawowe zasady dotyczące pierwszej pomocy, nie daje jednak możliwości, aby pracownik mógł przećwiczyć m.in. resuscytację, czy poprawny sposób opatrywania ran.
Pracowników należy poinformowana o osobie/osobach, które zostały wyznaczone do udzielania pierwszej pomocy. Ich nazwiska, miejsce pracy jak też telefon kontaktowy powinny być dostępne ( wywieszone) obok np. apteczki czy w jadalni albo w miejscach łatwo widocznych i dostępnych dla wszystkich zatrudnionych. Nie mają tutaj znaczenia jakieś regulacje osławionego RODO , zapis w Kodeksie Pracy jest jednoznaczny. Pracodawca ma prawo przetwarzać dane osobowe zatrudnianych pracowników jeśli służy to potrzebie zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochronie zdrowia. |
Pracodawca powinien wyznaczyć jedną, ale także kilka lub kilkanaście osób. To, ilu pracowników będzie pełniło taką funkcję może zależeć od profilu danego zakładu oraz od liczby osób zatrudnionych, a także rodzaju i poziomu występujących zagrożeń, np. w dużej firmie produkcyjnej może zostać wyznaczonych więcej osób z uwagi na większe zagrożenie wypadkami oraz dużą liczbę zatrudnionych.
Szkolenia z pierwszej pomocy nie posiadają terminu ważności. Podczas szkolenia okresowego bhp uczestnikom mogą zostać przekazywane pełniejsze informację aktualizujące ich wiedzę oraz umiejętności . Częstotliwość szkoleń ustanawia pracodawca po konsultacjach z przedstawicielami pracowników, najczęściej jednak przyjmuje się mylną zasadę, iż robi się je raz na rok, 3 lata, 5 lat albo 6 lat, w zależności od rodzaju stanowiska pracy i charaktery wykonywanych na nim czynności. Jest to wygodne podejście do prawa przez pracodawców ale tego nie można uniknąć , jeśli tak wolno a prawo nakłada tylko graniczne wartości.
Każdy pracownik wyznaczony do udzielania pierwszej pomocy musi mieć przekazany szereg obowiązków w tym zakresie. W zakładach pracy powinien być ustanowiona procedura organizacji i udzielania I-szej pomocy przedmedycznej, która wyczerpująco będzie precyzowała zadania, obowiązki oraz określała metody organizacji i samego procesu udzielania manualnie jak też organizacyjnie pomocy poszkodowanym pracownikom. Istnieje wiele czynności, które mogą zostać uznane za pierwszą pomoc. Podstawą jest zabezpieczenie udzielającym własnego bezpieczeństwa, rozpoznanie urazów lub objawów i wezwanie specjalistów na podstawie takiej oceny. Można też oczywiście poprzestać na udzieleniu bezpośrednim pomocy na miejscu np. poprzez opatrzenie drobnej rany i nie wzywać za każdym razem służb ratownictwa medycznego. Czyli reasumując pierwsza pomoc to inaczej podjęcie niezbędnych działań w celu ochrony życia lub zdrowia poszkodowanego. Pierwszą pomocą będzie przede wszystkim wezwanie specjalistów a pośrednio podtrzymywanie do czasu ich przyjazdu, funkcji życiowych chociażby poprzez prowadzenie resuscytacji krążeniowo -oddechowej, usztywnienia miejsca złamania czy zwichnięcia, opatrzenie środkami opatrunkowymi dostępnymi w apteczce ran jak też każda inna czynność, która w jakikolwiek sposób przyczyni się do ochrony życia lub zdrowia poszkodowanego lub istotnie zminimalizuje negatywne skutki związane z istnieniem urazu, doznanego w wyniku wypadku przy pracy czy nagłego ataku samoistnej choroby. Pierwsza pomoc to , również pomoc poszkodowanemu w udanie się bezpieczne miejsce czyt też dowiezienie do do lekarza lub na Szpitalny Oddział Ratownictwa bez konieczności wzywania ratownictwa medycznego czyli prościej karetki pogotowia ratunkowego.
Pracownik udzielający pierwszej pomocy nie może zostawić poszkodowanego samego. Czynności w ramach pierwszej pomocy powinien wykonywać z należytą starannością do momentu przyjazdu odpowiednich służb ratowniczych.
Należy pamiętać, że odpowiedzialność jaka ciąży na pracowniku, który został wyznaczony przez pracodawcę jako osoba do udzielania pierwszej pomocy jest tylko w godzinach jego pracy. Wobec tego to pracodawca wyznaczając osoby do udzielania pierwszej pomocy powinien uwzględnić ich system oraz czas pracy.
Istotne ! Nie ma możliwości, aby jakikolwiek pracownik, który nie został wyznaczony i przeszkolony, był „zwolniony” z udzielania pierwszej pomocy. Udzieleniem pomocy jest każda czynność, wykonywana w miarę możliwości i wiedzy danej osoby. Należy pamiętać, że nieudzielenie pomocy osobie będącej w stanie zagrożenia zdrowia lub życia powoduje skutki prawne. Osobie, która nie podjęła żadnych działań grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. Powołując się jednak na przepis Kodeksu Pracy, należy wiedzieć, że wszystkie działania pracodawcy , do których jest prawnie zobowiązany, dotyczą organizacji i zasad udzielania pomocy pracownikom przez niego zatrudnianym. Obowiązek obywatelski nakłada jednak konieczność udzielania pomocy innym osobą, które się znalazły na terenie danego zakładu lub w obszarze jego oddziaływania i oddziaływania jego pracowników. Odrębne przepisy regulują np. kwestię umiejętności i udzielania pomocy w szkołach. Tam istnieje obowiązek kwalifikowanego przeszkolenia nauczycieli. Warto wiedzieć pamiętać , że osoby wyznaczone w zakładach pracy, to nie muszą być osoby z kwalifikacjami ratowników medycznych i takich kwalifikacji nie muszą posiadać. Zakłady pracy często wynajmują do szkolenia z tego zakresu, różnych specjalistów, w tym tych ratowników medycznych czy nawet lekarzy, a oni przekazują wiedzę specjalistyczną na temat ratownictwa dzieci, niemowląt, kobiet w ciąży lub innych potencjalnych jak np. ratowanie topielców, pomimo to, że dany zakład zajmuje się produkcją stolarską, nie zatrudnia kobiet , a szczególnie w ciąży – gdyż przy tego rodzaju prac nie może, a na jego terenie nie ma jeziora czy też basenu z wodą. Takie szkolenia sa oczywiście ciekawe , jednak pracodawcy nie musza poności znaczych kosztów opłacając specjalistów. EWystarczy prezentacja, filmy, fantomy i inne pomoce które umiejętnie wykorzysta np. wykładowca dziedziny bhp. |